OTRTOREKSJA – DBANIE O ZDROWIE CZY OBSESJA?

sty 29, 2020 | Blog

Zdrowe odżywianie od kilku lat stało się modne. Jednak czy można odżywiać się zza zdrowo? Zdrowa dieta i styl życia są wskazane. Niektóre osoby mogą skoncentrować się na jedzeniu w sposób, który może prowadzić do rozwoju zaburzeń odżywiania. W efekcie końcowym nawet zagrożą ich życiu. Jak poradzić sobie, gdy sposób odżywiania przeradza się w obsesję?

Termin „ortoreksja” (Orthorexia nervosa, z gr. orthos – „właściwy” i orexis – „apetyt”) wprowadził Steven Bratman w 1997 roku. Określenie zaburzenia – patologiczna obsesja na punkcie spożywania zdrowej żywności. Zburzenie to bywa nazywane też jedzeniem korektywnym.

Ortoreksja – co oznacza?

Jest to mania na punkcie jedzenia i obsesja dotycząca zdrowego odżywiania. Przyczyny ortoreksji to problemy psychiczne, które przekładają się na chęć kontrolowania swojego życia poprzez nadmierne kontrolowanie swojego odżywiania. Osoby chorujące odczuwają satysfakcję dzięki niezwykle ograniczonemu i uporządkowanemu homogramu spożywania posiłków. Głównym celem nie jest ograniczenie kaloryczne jak w anoreksji i bulimii. Polega ona na wprowadzeniu jak najzdrowszej diety. Ortoreksja często zaczyna się jako niewinna próba zdrowego odżywiania się, dla ogólnej poprawy zdrowia. Z czasem zamienia się w obsesyjne kontrolowanie składu i jakości przyjmowanych pokarmów. Osoby z takim zaburzeniem wyznaczają zasady co do spożywanych grup produktowych, z czasem coraz bardziej je zawężają. W skrajnych przypadkach dochodzi do przyjmowania wyłącznie jednego produktu.

Ortorektycy poświęcają kilka godzin dziennie na planowanie posiłków. Z dokładnością wyznaczają co i kiedy zjedzą. Odczuwają lęk przed spożywaniem posiłków, których pochodzenia i składu nie znają. To ogranicza ich życie towarzyskie, nie spotykają się ze znajomymi. Ostatecznie, wybory żywieniowe mogą stać się tak ograniczone zarówno pod względem różnorodności, jak i kalorii, że może doprowadzić to, do poważnych konsekwencji zdrowotnych, a nawet do śmierci.

Czy to już ortoreksja?

Ortoreksja to choroba psychiczna, którą łatwo jest zlekceważyć. Uchodzi już za jedno z zaburzeń odżywiania, obok anoreksji, bulimii i kompulsywnego objadania się. Objawy ortoreksji są bardzo trudne do zidentyfikowania. Istnieją pewne cechy charakterystyczne dla osoby cierpiącej na omawiane zaburzenie, jakich nie posiada osoba mająca „zdrowe” podejście do odżywiania. Większości ludzi ciężko jest sobie wyobrazić, że zdrowe odżywianie może szkodzić.

Ortoreksja występuje wówczas, gdy dieta wysuwa się na pierwszy plan. Staje się ona ucieczką od problemów emocjonalnych, zawodowych i innych związanych z codziennością. Osoba chora odreagowuje swoje problemy i kompleksy niezdrową fascynacją jedzeniem, przekonana jest, że zdrowe odżywianie zapewni jej kontrolę nad życiem, pozwoli zapobiec chorobom oraz ułatwi osiągnięcie wymarzonej sylwetki zgodnej z obecnie panującymi trendami.

Nikt nie zapada na ortoreksję w ciągu jednego dnia, proces jest stopniowy, zaczyna się niewinnie. Pierwsze objawy ortoreksji to rezygnacja z tłustych mięs i słodyczy, po czym na liście “zakazanych” produktów znajduje się coraz więcej punktów. Chory dietę łączy z intensywnymi ćwiczeniami. Niepokojące jest pojawienie się poczucia winy i lęku w przypadku nawet drobnego odstępstwa od zdrowej diety.

Jak pokonać zaburzenie?

Ortoreksja od niedawna jest uznawana za zaburzenie odżywiania, dlatego skuteczność metod jej leczenia nie jest udokumentowana badaniami. Walka z ortoreksją odbywa się dwutorowo. Jej pierwszym elementem jest uzupełnienie niedoborów witaminowych, mikroelementów i wzmocnienie organizmu chorego. Poprzez włączenie odpowiedniej suplementacji do diety. Kolejno stosowana jest między innymi terapia poznawczo-behawioralna, która zajmuje się między innymi nieprawidłowymi przekonaniami ortorektyka na temat żywienia, oraz stopniowe oswajanie pacjenta z produktami uznanymi przez niego za niezdrowe. Podczas terapii poznawczej chory pracuje nad swoim stosunkiem do jedzenia, ma ona prowadzić do rozluźnienia sztywnych zasad i przekonań oraz przywrócenia właściwego miejsca jedzeniu, tak by osoba mogła znów poczuć radość i zadowolenie z życia.

Pacjent musi się zmierzyć ze swoją potrzebą doskonałości oraz poczuciem zagrożenia związanym ze spożywaniem niezdrowych produktów. Dokładna analiza zalet oraz wad ich sposobu odżywiania może być motywacją do przynajmniej niewielkiego obniżenia zbyt wysokich standardów dotyczących jedzenia. Pacjenci, którzy zaczynają uświadamiać sobie, że ortoreksja prowadzi do izolacji od ludzi, utraty spontaniczności oraz pogorszenia jakości życia, nierzadko decydują się na stopniowe włączenie niektórych niedozwolonych wcześniej produktów do swojego jadłospisu. Mimo iż wykorzystywane obecnie metody leczenia ortoreksji w wielu przypadkach sprawdzają się, specjaliści są zgodni, że potrzeba dalszych badań nad tym zaburzeniem.

Przeczytaj również:

Ośrodek leczenia uzależnień. Jak wybrać ten właściwy?

Ośrodek leczenia uzależnień. Jak wybrać ten właściwy?

Leczenie uzależnień to długa droga, do pokonania której potrzebna jest zarówno silna wola pacjenta, jak i właściwy dobór specjalistów. Często jest tak, że jedyną skuteczną formą terapii jest terapia prowadzona przez stacjonarny ośrodek leczenia uzależnień.

Prywatny Ośrodek leczenia uzależnień – walka z nałogiem

Prywatny Ośrodek leczenia uzależnień – walka z nałogiem

W leczeniu nałogów i uzależnień nie ma tzw. półśrodków. Decyzja o podjęciu terapii jest trudna i wiąże się z wieloma obawami. W ośrodku uzależnień pracują jednak specjaliści pełni zaangażowania i pasji do swojej pracy, którzy służą profesjonalną pomocą w trudnym czasie odbywania terapii.

Nie bój się zmian! Jak zacząć wychodzić z nałogu.

Nie bój się zmian! Jak zacząć wychodzić z nałogu.

Kiedy osoba uzależniona zaczyna myśleć o podjęciu leczenia odwykowego, przeżywa wiele niepokoju i wątpliwości. Często zadaje sobie pytanie, czy to ma sens? W przeszłości wielokrotnie sama podejmowała próby zaprzestania picia, jednak bez efektu. Dlaczego poprzednie działania nie przyniosły oczekiwanych rezultatów?