Szacuje się, że obecnie depresja w Polsce dotyka 2% dzieci i 8% nastolatków. Choć może się wydawać, że najbardziej narażone są osoby wchodzące w wiek dorastania, to tak naprawdę chorują na nią nawet dwuletnie maluchy. Zatem kluczowy jest wzrost świadomości i dokształcenie się w tej tematyce. Sprawdź, jak rozpoznać depresję u dziecka oraz, które objawy są najpowszechniejsze.
Depresja – kogo najczęściej dotyka?
Depresja to choroba, która nie ma żadnego limitu wieku, choć istnieją statystyki, które pokazują, ile nastolatków i dzieci na nią cierpi. Jednak nie zawsze są zgodne z rzeczywistością, ponieważ zaburzenia depresyjne są zauważalne u nawet co trzeciej dorastającej osoby.
Poza tym uważa się, że wśród dzieci w równym stopniu chorują dziewczynki i chłopcy, natomiast w późniejszym okresie więcej przypadków depresji zostaje wykrytych u nastolatek.
Problemem jest również to, że wielu pacjentów nadal nie zostało dobrze zdiagnozowanych, a najczęściej pierwsze objawy są mylone z huśtawką nastrojów związanych z dojrzewaniem, zaburzeniami odżywiania lub z ADHD.
Jakie są najczęstsze przyczyny depresji?
Trudno jednoznacznie określić podłoże depresji, ponieważ to bardzo indywidualna kwestia. Najczęściej wymienia się traumatyczne przeżycia, np. śmierć bliskiej osoby, molestowanie seksualne bądź znęcanie się psychiczne. Jednak lepiej nie wiązać depresji tylko z takimi trudnymi sytuacjami, gdyż może też mieć inne przyczyny.
Biologiczne
Depresja może mieć podłoże biologiczne, co jest związane m.in. z genetyką. Zgodnie z badaniami częściej chorują dzieci, których rodzice mieli ten sam problem. Kolejną przyczyną może być również zaburzenie w regulacji hormonalnej organizmu bądź problemy z neuroprzekaźnikami w mózgu.
Psychologiczne
Nie zapomnij także o tym, że depresja jest ściśle związana z ludzką psychiką, dlatego często przyczyny są związane np. z nieumiejętnością radzenia sobie ze stresem, niską samooceną oraz silną samokrytyką. Szczególnie jest to zauważalne wśród dorastających dzieci, kiedy ich ciało się zmienia i zaczynają zastanawiać się nad swoim celem życiowym. Poza tym problemem może być negatywny sposób interpretowania niektórych losowych zdarzeń.
Społeczne
Wydaje się, że obecnie to jedna z najczęstszych przyczyn zachorowań na depresję, co jest związane z konfliktami w szkole, problemami w nauce oraz przemocą w Internecie. Duże znaczenie ma również sytuacja rodzinna, a katalizatorem może być m.in. rozwód bądź separacja rodziców, śmierć kogoś bliskiego lub alkohol.
Najczęstsze objawy depresji u dzieci
Depresja u każdej osoby jest poważną sprawą, która wymaga leczenia i wsparcia bliskich osób, co na początku powinno wiązać się z wizytą u specjalisty, np. psychologa. Musisz też wiedzieć, kiedy należy reagować, co wiąże się ze znajomością pierwszych objawów tej choroby. Pamiętaj, że w tym przypadku najważniejsza jest obserwacja oraz szczera konwersacja ze swoim dzieckiem. Porozmawiaj też z nauczycielami, dzięki temu będziesz pewien, że w szkole nie dzieje się nic niepokojącego. Dowiedz się zatem, jakie symptomy wymagają twojej reakcji, ponieważ ich przyczyną może być właśnie depresja.
Smutek i zmienne nastroje
Choroba, o której mówimy, jest ściśle związana ze zmianą nastroju, a szczególnie jest to widoczne u dzieci i nastolatków, gdzie w ciągu dosłownie chwili smutek może przerodzić się w złość lub w rozpacz. Czasem jest to mylone ze zwykłym młodzieńczym buntem, a przez to pierwsze objawy depresji mogą być zupełnie zbagatelizowane. Dlatego bądź ostrożny i czujny, nie pozwól też, by dziecko za bardzo się izolowało od ciebie oraz innych ludzi.
Objawy somatyczne
Częstym symptomem depresji mogą być notoryczne bóle brzucha lub głowy. Poza tym zauważalne bywają także inne objawy somatyczne, czyli m.in. omdlenia, biegunkę, wymioty, duszności, a nawet kołatanie serca.
Jeżeli twoje dziecko uskarża się na takie problemy, a odwiedziliście już paru lekarzy i żaden z nich nie potrafił znaleźć przyczyny, to powinieneś wziąć pod uwagę podłoże psychologiczne.
Apatia
Nagła utrata zapału do niektórych zainteresowań bądź ich całkowite zaniechanie może być objawem depresji. Poza tym, jeżeli dziecko przestało odczuwać radość z rzeczy lub czynności, które wcześniej je bardzo cieszyło, powinno cię to zaalarmować. Apatia czasem jest też widoczna w niedbaniu o higienę osobistą oraz opuszczaniu się w nauce.
Uczucie beznadziei i myśli samobójcze
Depresja jest tak niebezpieczna, ponieważ całkowicie zatruwa myśli i uczucia człowieka. Dzieci wtedy tracą sens życia, zaczynają im się nasuwać różne myśli np. że innym żyłoby się lepiej bez nich lub po co właściwie są na tym świecie. Takie poczucie beznadziei może prowadzić do ostatecznych czynów, czyli samobójstwa. Dlatego potrzebna jest bezzwłoczna pomoc specjalisty.
Autodestrukcyjne zachowanie
Do kolejnych objawów depresji należą zachowania autodestrukcyjne, których celem nie jest samobójstwo, choć może do tego prowadzić. Zazwyczaj odnosi się to do samookaleczenia, zażywania zbyt dużej liczby leków, spożywania nadmiernej ilości alkoholu, brania narkotyków lub innych środków psychoaktywnych.