Wychodzenie z nałogu jest ciężkim i długofalowym procesem. W takich sytuacjach nieocenioną pomocą jest wsparcie osób najbliższych. Dużym ułatwieniem może być także fachowa wiedza dotycząca terapii uzależnień.
Choć psychologia uzależnień jest bardzo starą dziedziną, dopiero 23 lata temu zostało rzucone na nią nowe światło. W 1998 roku Martin Seligman zwrócił uwagę na to, że większość badań naukowych dotyczących terapii osób uzależnionych skupia się wyłącznie na ustaleniu problemu oraz jego eliminacji. Co więcej, większość badań za nieocenioną pomoc w terapii uznawała przyjmowanie odpowiednich pigułek medycznych, które miały pomóc m.in. w leczeniu depresji występującej u wielu pacjentów wychodzących z nałogu. Klasyczne podejście do terapii uzależnień skupia się więc na problemie wywodzącym się z ludzkich słabości.
Zupełne inną orientację oferuje nowoczesne podejście psychologii pozytywnej, według której, zamiast skupiać się na słabościach, powinniśmy się skupić na atutach i sile jednostki. Jej mechanizmy mogą być dużą pomocą w wychodzeniu z nałogów.
Psychologia pozytywna – co to właściwie jest?
Psychologia pozytywna proponuje zupełnie nowe spojrzenie na człowieka. Inicjator tego nurtu psychologicznego określa to podejście, jako ,,skoncentrowanie się na rzeczach, które sprawiają, że życie jest warte życia.” [1]
Przedmiotem zainteresowania psychologii pozytywnej jest więc po prostu dobre życie, które satysfakcjonuje jednostkę oraz nadaje jej poczucie wartości i celu.
Jak postrzegane jest uzależnienie w psychologii pozytywnej?
Według psychologii pozytywnej większość nałogów związana jest z nawykowym unikaniem nieprzyjemnych emocji czy wydarzeń poprzez użytki.
Na początku osoba uzależniona traktuje swoją używkę, jako rzecz, która pozwala jej na chwilową przyjemność. Niestety, takie tymczasowe niebo z czasem najczęściej przeradza się w piekło, w którym nie potrafimy już sami ugasić ognia.
Psychologia pozytywna, a wychodzenie z nałogu
Psychologia pozytywna proponuje nowe podejście w terapii uzależnień. Skupia się na budowaniu pozytywnych stron charakteru, które pomogą jednostce rozwiązywać efektywnie wszystkie życiowe potyczki.
Zamiast koncentorwać się na znalezieniu i reakcji na problemy, powinniśmy zidentyfikować mocne strony, które nie tylko pozwolą nam radzić sobie z życiowymi rozterkami, lecz także pomogą nam w rozwijaniu się i osiągnięciu szczęścia.
Nie należy mówić tutaj jednak o tzw. efekcie Polyanny. Psychologia pozytywna nie opiera się na myśleniu i robieniu rzeczy wyłącznie przyjemnych, lecz na uznaniu problemu bez zgłębiania się w jego patologizację.
Psychologowie zajmujący się terapią pozytywną uważają, że wychodzenie z nałogu nie powinno być wyłącznie reemisją uzależnienia, lecz zbudowaniem bardziej satysfakcjonującego życia, które pozwoli osobie już nigdy nie odczuć potrzeby powrotu do nałogu.
Jakie działania psychologii pozytywnej mogą pomóc w wychodzeniu z nałogu?
Jedynym sposobem na całkowite odcięcie się od uzależnienia jest stworzenie życia, w którym już nigdy nie będziemy odczuwali potrzeby sięgania po chwilowe przyjemności. Życia, które będzie nas satysfakcjonowało i będzie nam pozwalało stawać się lepszymi ludźmi.
Inicjator psychologi pozytywnej poleca wdrożenie w swoje życie tzw. pozytywnych interwencji. Pozytywne interwencje są to codzienne działania, które promują pozytywne myśli, uczucia czy emocje. Mogą być to na przykład afirmacje czy listy wdzięczności.
Psychologia pozytywna za wsparcie w terapi uzależnień uznaje m.in.:
- Praktykę wdzięczności
- Praktykę uważności
- Medytację
- Codzienne wizualizacje dotyczące idealnego życia
- Afirmację
- Zaangażowania w projekty społeczne i wolontariaty
- Ćwiczenia fizyczne
Codzienne kształtowanie dobrych nawyków i myśli według psychologii pozytywnej pozwala osobom uzależnionym na stworzenie życia, w którym używki nie będą potrzebne, gdyż prawdziwie szczęśliwy człowiek nie szuka uciechy w chwilowych rozkoszach.
[1] M.E. Seligman, Authentic happiness: Using the new positive psychology to realize your potential for lasting fulfillment, Free Press, 2002, strona 4
